ساخت برونسایتی با بهرهگیری از فناوری بیم (BIM)
در پروژه مرکز خریدی واقع در خارج از لندن، کارفرما هیچ‌گونه درخواستی مبنی فناوری بیم (BIM) نداشت. اما پیمانکار اصلی تصمیم با به‌کارگیری آن به‌عنوان بخشی از تحویل پروژه کرد تا به این شکل هماهنگی‌ها برای ساخت برونسایتی بهبود یابد.
بیمانا: در ساخت برونسایتی آنچه اهمیت دارد هماهنگی بیشتر بین اعضای تیم پروژه است. گرچه کارفرما هیچ‌گونه درخواستی مبنی بر به‌کارگیری و تحویل پروژه به‌صورت فناوری بیم (BIM) را مطرح نکرده بود، اما پیمانکار اصلی به‌کارگیری فناوری بیم (BIM) را به‌عنوان بخشی از تحویل پروژه درنظرگرفت تا هماهنگی‌ها برای ساخت برون سایتی بهبود یابد. گفتنی است در روش ساخت برونسایتی (offsite construction) ساخت و نصب المان‌های ساختمانی عمدتاً در محل دیگری انجام می‌گیرد و سپس به محل اصلی منتقل می‌شوند.
هماهنگ‌سازی اطلاعات
راب چارلتون (Rob Charlton) مدیر اجرایی پروژه گفت: «روش دیجیتالی، تنها شیوه عملی موجود جهت هماهنگ‌سازی اطلاعات پیچیده این سه ساختمان مختلف ولی به‌هم‌پیوسته است. این روش بسیار مناسب‌تر از روش‌های سنتی طراحی است. درواقع، یکی از اهداف اصلی این پروژه، کیفیت نمای خارجی و بیرونی آن است و از سامانه فناوری بیم (BIM) جهت هماهنگ‌سازی ساخت برونسایتی استفاده می‌شود.»
وی افزود: «با استفاده از سامانه فناوری بیم (BIM) یک مدل تفصیلی هم‌راستا با استانداردهای انجمن معماران بریتانیا، ریبا (RIBA) ساخته شد. یک مدل معماری با نرم‌افزار رویت (Revit) باکیفیت بسیار بالا نیز توسط مهندسین معمار پروژه ساخته‌شده بود. این مدل در سامانه فناوری بیم (BIM) ارتقا یافت و این اقدام به‌منظور خلق یک مدل بسیار تفصیلی هم‌راستا با طرح توسعه‌یافته در سطح سوم بود.»
“روش دیجیتالی، تنها شیوه عملی موجود جهت هماهنگ‌سازی اطلاعات پیچیده است. درواقع، یکی از اهداف اصلی این پروژه، کیفیت نمای خارجی و بیرونی آن است که از سامانه فناوری بیم (BIM) جهت هماهنگ‌سازی ساخت برونسایتی استفاده می‌شود.”
چالش بعدی، یک پارچه‌سازی مدل‌ها بود؛ شامل مدل‌های پیمانکار فلزی، سه مدل پیمانکاران نمای بیرونی و مدل پیمانکار سقف‌سازی و پوشش بام. مدلسازی این بخش‌ها توسط نرم‌افزارهای رویت و تکلا در نقاط مختلف اروپا انجام گرفت.
با فرمت (IFC[1]) و فرمت‌های دیگر انتقال داده برای ایجاد یک مدل یکپارچه جهت شناسایی تداخلات در نرم‌افزار نویس‌ورکس استفاده شد. این مدل جامع، طی جلسات فشرده همکاری با استفاده از سمینارهای آنلاین مورد بررسی قرار می‌گرفت.
گفتنی است فرمت (IFC) و فایل‌های رویت برای همه کاربران در سطح جهانی قابل‌دسترسی است و از آنها جهت ایجاد یک مدل یکپارچه جهت شناسایی تداخلات استفاده می‌شود.
چارلتون در این زمینه گفت: «البته این کار تنها در مورد مشخص کردن تداخلات بکار نمی‌رود، برای تشخیص مشکلات فنی و طراحی نیز مفید می‌باشد.»
از نرم‌افزار رویت جهت مدلسازی و تجسم‌سازی تفصیلی بهره گرفته شد تا کارفرمایان آن را به مستأجرین احتمالی آینده نشان دهند. به گفته چارلتون آنچه از نوآوری‌های مهم این پروژه بشمار می‌آید، قابلیت بهرهگیری حداکثری از ظرفیت افراد، نرم‌افزارهای سامانه فناوری بیم (BIM) و فرآیندها است. به عقیده وی موفقیت اصلی تیم پروژه، در گرو بهرهگیری حداکثری از فرآیند دیجیتالی و همچنین اشتیاق آنان در همکاری و هماهنگی با یکدیگر بود. فرآیندی که لازمه پروژه ساخت برونسایتی به شمار می‌رود.
“آنچه از نوآوری‌های مهم این پروژه بشمار می‌آید، قابلیت بهرهگیری حداکثری از ظرفیت افراد، نرم‌افزارهای سامانه فناوری بیم (BIM) و فرآیندها است … موفقیت اصلی تیم، در گرو بهرهگیری حداکثری از فرآیند دیجیتالی و همچنین اشتیاق آنان در همکاری و هماهنگی با یکدیگر بود. فرآیندی که لازمه پروژه ساخت برونسایتی به شمار می‌رود.“
کارفرما، هم‌زمان با پیشرفت کار می‌توانست مدل‌های سه‌بعدی را ببیند و درک کند. از نرم‌افزار رویت جهت تجسم‌سازی با جزئیات بالا استفاده شد. به این ترتیب بررسی‌های ایمنی به شکل بهتری انجام شده و همچنین کارفرما می‌تواند مدل‌های سه‌بعدی را به مصرف‌کنندگان نهایی نمایش داد. همچنین بهرهگیری از فناوری بیم (BIM) مجموعه‌ای از نیازهای اطلاعاتی کارفرما جهت پروژه‌های بعدی نیز تهیه شد.
چارلتون در مورد خدمات فناوری بیم (BIM) گفت: «بسیاری از کارفرمایانی که کار با سامانه فناوری بیم (BIM) را از سطوح ابتدایی آغاز کردند، باگذشت زمان به ارزش آن پی بردند. آنها به‌مرور سعی می‌کنند موارد پیچیده‌تری از سامانه بیم (BIM) را فهم کنند. این امر درست مانند فردی است که ابتدا انگشت خود را در سطح آب استخر فرومی‌کند تا پس‌از سنجیدن عمق آن در آب شیرجه بزند.»
وی افزود: «بدون بهرهگیری از فناوری بیم (BIM)، عرضه و سرعت ارائه محصول نهایی با کیفیت عالی، غیرممکن است. شاهد این مدعا آن چیزی است که در مورد مرکز خرید ویکتوریا گیت اتفاق افتاد.» به گفته چارلتون بدون بهرهگیری از فناوری بیم (BIM)، ارائه چنین پروژه‌های پیچیده‌ای به شکلی دوبعدی و با چنین کیفیتی، عملاً به زمان بسیار طولانی‌تری نیاز دارد. همچنین هماهنگی ساخت برونسایتی آن نیز با دشواری‌های بیشتری همراه می‌بود.
[1] Industry Foundation Classes
تهیه شده توسط:علیرضا نویدمقدم