مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) در فرودگاه روستوف
شهر روستوف یکی از شهرهای میزبان جام‌جهانی 2018 روسیه است. از این رو نوسازی و بازسازی فرودگاه این شهر در دستور کار قرار گرفته است. برای فرودگاه روستوف (Rostov)، مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) انجام شد. نرم‌افزارهای رویت و آرشیکد در طراحی این پروژه مورد استفاده قرار گرفت.
بیمانا: مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) در فرودگاه داخلی و بین‌المللی روستوف هزینه‌ای معادل 943 میلیون دلار دربر داشت. این فرودگاه نیاز اولیه جابجایی سالیانه پنج میلیون مسافر را برآورده خواهد ساخت.
در این پروژه قرار است فرودگاه فعلی روستوف به مکان جدیدی منتقل شود. دلیل آن نیز محدودیت فضای توسعه انتهای باند این فرودگاه به‌خاطر مناطق مسکونی اطراف آن است.
پروژه فرودگاه جدید قرار است در دو مرحله به‌عنوان بخشی از برنامه توسعه حمل‌و‌نقل جامع شهر، ارایه شود. در فاز نخست که پیش از جام‌جهانی جام‌جهانی 2018 روسیه تکمیل خواهد شد، پروژه در فضایی به مساحت50 هزار و 600 مترمربع اجرا خواهد شد. در فاز دوم این فضا تا 10 سال آینده به حدود 100 هزار مترمربع، توسعه خواهد یافت.
در طراحی ترمینال فرودگاه مجموعه‌ای از قوس‌های زیبا برای سقف در نظر گرفته شده است تا به یک “پل هوایی” شباهت پیدا کند. این خود بیانگر محلی برای نزدیکی شهرها و کشورها به همدیگر است. پیمانکار برای مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) استفاده کرده است. دلیل آن نیز تجربه موفق پیمانکار و درک مزایای فراوان این فناوری، هنگام طراحی ساختمان دانشکده مهندسی دانشگاه شفیلد انگلستان بود.
به گفته الکس بیتوس (Alex Bitus) یکی از مدیران پروژه «هیچگونه درخواستی از جانب کارفرما مبنی بر بکارگیری فناوری بیم BIM مطرح نشده بود. آنها نسبت به مزایای مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) آشنایی نداشتند. کارفرمایان بیشتر نگران محصول نهایی خود هستند تا اینکه نگران فرآیند آن باشند و فناوری بیم (BIM) آن‌گونه که در کشور انگلستان سامان یافته، در روسیه رایج نیست.».
“عموماً مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) تنها توسط مهندسین معمار و مشاورانی به‌کار گرفته می‌شود که اهمیت صرفه‌جویی در زمان و ذخیره‌سازی منابع را درک کرده باشند و نسبت به مزایای مالی حاصل از آن آگاهی داشته باشند.”
بیتوس افزود: «عموماً مدیر مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) تنها توسط مهندسین معمار و مشاورانی به‌کار گرفته می‌شود که اهمیت صرفه‌جویی در زمان و ذخیره‌سازی منابع را درک کرده باشند و نسبت به مزایای مالی حاصل از آن آگاهی داشته باشند.»
عملیات اجرایی BIM
مشاوران اصلی طراحی بیم (BIM) در آلمان و روسیه مستقر شدند. نمونه اول برنامه اجرایی بیم (BIM) جهت تعیین مقاطع مدل‌سازی بر اساس جدول زمان‌بندی تهیه شد. همچنین یک برنامه آموزشی به منظور سرعت بخشی در بهره‌گیری از نرم‌افزار برای مشاوران ترتیب داده شد.
یک مدل یکپارچه مرکزی بیم (BIM) که توسط مشاورین مختلف قابل مشاهده باشد در محیط نرم‌افزار رویت تهیه گردید. به این صورت که هندسه و داده‌های مدلهای به دست آمده از نرم‌افزارهای آرشیکد و رویت با هم تلفیق شدند. به گفته بیتوس در طول 15 تا 20 سال گذشته نرم‌افزار آرشیکد در روسیه رایج‌تر بوده است البته شرکت آتودسک (Autodesk) به تازگی شروع به معرفی نرم‌افزار رویت در روسیه کرده است. هر دوی این بسته‌های نرم‌افزاری دارای قابلیت ارتباط متقابل با یکدیگر را دارند. اما ممکن است بعضی از داده‌ها هنگام انتقال و تبدیل از دست بروند و درنتیجه انتقال داده‌ها همیشه یک فرآیند خالی از اشکال نیست.
مدل ساختمانی ایجاد شده در نرم‌افزار آتوکد در واقع یک مدل سه‌بعدی از اشیاء است که با ویژگی‌های متفاوت اعمال شده توسط پیمانکار در مدل اصلی نرم افزار رویت، قرار گرفته است. بیتوس در این زمینه گفت: «نرم‌افزار آرشیکد جهت برآورده کردن مقررات سخت مقامات روسی در طراحی، بهتر تنظیم شده و حتی چگونگی پرینت نقشه‌ها و ضخامت خطوط مربوطه نیز در آن مشخص شده است.»
اجرای بیم (BIM) فرآیند طراحی را کارآمدتر کرد و شناسایی تداخلات را بهبود بخشیده که این دو از مهمترین مزایای مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM) به شمار می‌رود. این پروژه همچنین فرصتی را برای کارکنان روسی فراهم کرده تا در کنار تیم مشاوره فناوری بیم قرار گیرند. این امر به‌منظور آماده‌سازی آنان در به کارگیری از این فناوری در انجام پروژه‌های آتی منطقه شان، صورت پذیرفت.
بیتوس در این زمینه گفت: «برای یادگیری مدیریت پروژه به روش فناوری بیم (BIM)، انجام کل یک پروژه ضروری است. موضوع سپری کردن هفته‌ها و ماه‌ها نیست بلکه اگر تمامی مراحل طراحی توسط یک شخص انجام شود، آنگاه می‌توان مطمئن شد که وی در این امر خبره شده است.»
ساختمان ترمینال بر روی شبکه منظم و تکرارپذیر 16×16 متر به گونه‌ای طراحی شده است تا توسعه فاز دوم پروژه به راحتی امکانپذیر باشد. با تکمیل فاز اول پروژه توسط سامانه BIM شرایط برای شرکت این پیمانکار در مناقصه فاز دوم نیز مهیاتر می‌شود چراکه به این ترتیب زمان مدل‌سازی و میزان منابع مورد نیاز، کاهش خواهند یافت. بیتوس در این زمینه گفت: «هدف ما در آینده توضیح پیوسته مزایای استفاده از سامانه BIM به کارفرمایان و ترغیب آنها به استفاده از این فناوری خواهد بود.»
وی افزود: «آنچه اهمیت دارد آگاهی و درک کارفرمایان از چگونگی بکارگیری فناوری بیم (BIM) در طول مراحل پروژه است. در هنگام بهره‌برداری از فرودگاه، زمان تعمیر و نگهداری از ساختمان و یا هنگام توسعه باید این آگاهی در مورد عملکرد فناوری بیم (BIM) وجود داشته باشد.»
تهیه شده توسط:نسرین رضایی