استفاده از سامانه فناوری بیم (BIM) در ایستگاه راهآهن بندر پورتس
بیمانا: یک پروژه 5.8 میلیون پوندی جهت تمیزکاری، رنگ آمیزی و تعمیر بخش زیرین اسکلهای که ایستگاه راهآهن بندر پورتسموث بر روی آن بنا نهاده شده است، تعریف گشته است. این پروژه به بهترین شکل محاسن استفاده از سامانه فناوری بیم (BIM) را، برای یک پروژه کوچک نشان میدهد. منظور از این محاسن آن مزیتهایی است که به پیمانکار در مدیریت وظایف تکراری، اجرای کامل کار در جزر و مد دریا، مدلسازی جامع و در نهایت به تصویر کشیدن سازه پیچیده متشکل از حدود 2 هزار المان، کمک میکند.
سازه اسکله تا خلیج سولنت (Solent) پیش رفته که موجب زنگزدگی و خوردگی گستردهای در سازه شده است. این خود نیاز به نوسازی، تعمیر و رنگآمیزی ستونها، تیرها و دیگر بخشهای آسیب دیده اسکله را ضروری میکرد. شرکت آزبورن به عنوان پیمانکار این پروژه، از فناوری بیم (BIM) جهت مدیریت انجام کارها استفاده نموده است. در این راستا از ابزار “تبلت” برای ثبت پیشرفت هر آیتم کاری شامل بررسی کنترل کیفیت و نهایتاً کامل کردن چک لیستهای مربوطه، بهره‌برده است.
دامنیک لوری (Dominic Lowry) مدیر بهبود فناوری شرکت آزبورن در مورد این پروژه بیان میدارد که: «هدف اصلی جهت استفاده از سامانه فناوری بیم (BIM)، کمک به مدیریت “روند تکراری کارها” بود. مثلاً برای از بین بردن زنگ‌زدگی‌ها و یا زودن رنگ‌های قدیمی واقع بر روی المان‌های سازه‌ای موجود، به موتورهایی با فشار بسیار بالا احتیاج داشتیم. هر یک از این ستونهای سازه موجود می‌بایست تمیز گشته و پس از آمادهسازی نهایی، تعمیرات اصلی بر روی آنها صورت گرفته و در نهایت رنگآمیزی مجدد بر روی آنها انجام شود.»
وی ادامه داد: «با مدلسازی سه‌بعدی، از طریق اطلاعات لینک شده (پیوست شده) به مدل نهایی، می‌توان به سادگی موقعیت دقیق هر المان را مشخص نمود.»
روند انجام کار
یک مدل سه‌بعدی اولیه با استفاده از فناوری “نقشه برداری لیزری ابر نقاط” یا “Laser point cloud survey”، توسط شرکت مشاور ماسا (Masa) برای شرکت آزبورن تهیه گشت.
سپس پیمانکار مربوطه این مدل را در نرم‌افزار BIM 360 Glue وارد نموده و به این شکل امکان مشاهده مدل در یک محیط “تبادل دادهای بر اساس فناوری ابر نقاط” امکان پذیر گشت. در ادامه بررسی مدل بر روی “تبلت”ها و یا “کامپیوترهای شخصی” نیز مهیا شد. نرم‌افزار Glue با نرم‌افزار BIM 360 Field در ارتباط بوده و به این ترتیب کاربران میتوانند دادهها را از محل انجام پروژه دریافت نموده و به مدل اصلی سه‌بعدی آن الحاق نمایند. نرم‌افزار فوق این قابلیت را به پیمانکار میدهد تا مدل‌ها را با یکدیگر ترکیب کرده و تداخل‌های موجود را، استخراج کرده و نشانه گذاری نمایند.
از سوی دیگر این امکان به وجود می‌آید که کلیه قطعات و اجزاء به شکل خودکار، به المان‌هایی هوشمند در نرم‌افزار فوق تبدیل شوند. به این وسیله امکان بارگذاری اطلاعات و مشخصات به هر یک از این اجزا در مدل فناوری بیم (BIM) اصلی فراهم می‌آید. به گفته “لوری” وارد کردن قطعات سه‌بعدی و یا اطلاعات وابسته به آنها در نرم‌افزار فناوری بیم (BIM) فوق، از مدلسازی جداگانه این قطعات و یا بارگذاری اطلاعات مربوطه در داخل خود نرم‌افزار، بسیار سادهتر بود. فقط کافی بود که افراد شاغل در پروژه از تبلتهای خود برای وارد کردن پیشرفتهای کار بر روی مدل استفاده کنند.
برای کنترل کیفی کار هر یک از 1907 المان سازه‌ای در سه وضعیت ” تمیز شده” ، “رنگ شده” و یا ” تکمیل شده” طبقهبندی شده و برگههای کنترل کیفیت به صورت الکترونیکی پر شدند.
لوری گفت: «فناوری بیم (BIM) سرعت کارهای روزانه را بالا برده است. هنگامی که یک نفر “کنترل کیفیت” را انجام میدهد، دیگر نیازی به بازگشت به دفتر کار، پیداکردن فرمهای مربوطه و پرینت و پرکردن آنها نیست. همه این کارها به راحتی به کمک یک iPad انجام می‌شود. علاوه بر این کلیه این اطلاعات به راحتی بر روی مدل در دسترس خواهد بود، درحالیکه درگذشته این اطلاعات می‌بایست بر روی کاغذ منتقل و بایگانی می‌شد.»
از طریق این نرمافزارها و روندکاری فوق شرکت آزبورن میتواند کلیه احجام کاری را به صورت خودکار محاسبه کند. در واقع یکی از بندهای قرارداد با کارفرما، محاسبه و اعلام احجام انجام شده کارها به صورت روزانه بوده است.
لوری در این زمینه افزود: « بزرگترین نقطه قوت این روش، تجسم بصری حاصل از مدلسازی سه‌بعدی بود. این کار ناظران و مجریان را قادر ساخت تا بتوانند در هر لحظه در مدل فناوری بیم (BIM) حرکت کرده و المان‌ها، اطلاعات و عکس‌ها را مشاهده نمایند.»
مزیتهای مدل
مدل به دست آمده شامل اطلاعات دقیقی از جمله رنگ، عمر پیشبینی شده، نحوه تعمیر و زمان انجام کار است و شرکت “راهآهن” به عنوان کارفرمای کار میتواند در آینده از این اطلاعات بهره زیادی ببرد.
به گفته لوری هرگاه درآینده، نیاز به تعمیر مجدد این سازه پیدا شود تنها کافی است به مدل فناوری بیم (BIM) موجود مراجعه شده و موقعیت هر کدام از المان‌ها و دیگر اطلاعات لازم را آن استخراج نمود.
لوری در خاتمه گفت: «در حال حاضر ما منتظر دریافت فرمت درخواستی شرکت “راه آهن” برای دسترسی به اطلاعات “تعمیر و نگهداری” هستیم، اما آنها هنور در حال تعیین سیاست نهایی خود در بستر سامانه فناوری بیم (BIM) می‌باشند.»
تهیه شده توسط:میثم کاظمی فرد